تفاوت آجر فشاری و ماشینی
آجر انواع مختلفی دارد و هر کدام برای مصارفی خاصی در ساختمان تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرد. آجر فشاری، آجر ماشینی، آجر سفالی، آجر لعاب‌دار، آجرنسوز، آجر ماسه آهکی و آجر جوش انواع آجر پرکاربردی هستند که هر کدام دارای زیر گروه هایی بوده که برای ساخت و ساز‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطلب به شناخت و تفاوت دو نوع آجر بسیار پرکاربرد می پردازیم.
دلیل نام گذاری آجر فشاری، به گذشته برمی گردد، زمانی که کارگران به صورت سنتی به آجر را بوسیله قالب های مخصوص می ساختند. در هنگام ریختن این مصالح فشار زیادی لازم است که کارگران وارد کنند و این فشار زیاد یکی از دلایلی است که این آجر، فشاری نام گرفته است. اما امروزه این آجر هم مانند بقیه انواع آجر توسط دستگاه قالب گیری و پرس می‌شود و شاید بتوان گفت علت نام گذاری آجر فشاری مقاومت بالای آن در برابر فشار و گرما است.
آجرهای فشاری قدیمی‌ترین نوع مصالح ساختمانی هستند که به نام آجر گری و آجرزبره شناخته می شود.
بیشتر بخوانید: استفاده از آجر نسوز در اقلیم های مختلف
مشخصات فنی آجر فشاری
آجر فشاری معمولا دارای ضخامت ۳ تا ۴ سانتی متر و ابعاد آن ۲۲ × ۱۰ × ۵/ ۵ می باشد، به هنگام خرید این آجر به صورت فله ای عرضه می شود.
کاربردهای آجر فشاری
از آجر فشاری در دیوارهای باربر (دیوارهای حمال)، طاق ضربی (فضای بین تیر آهن ها)، ساخت فونداسیون (کرسی چینی)، تیغه چینی و همچنین گری چینی استفاده می شود. در گذشته بیشترین کاربرد آجرهای فشاری در دیوارچینی بود اما کم کم به دلیل بالا بودن وزن آجرها و بالا رفتن بار کلی ساختمان ها از این مصالح برای دیوار چینی کمتر استفاده شد و استفاده از این آجرها فشاری بیشتر در فونداسیون و کرسی چینی صورت گرفت.
معایب و مزایای آجر های فشاری
آجرهای فشاری دارای مقاومت فشاری بالا و همچنین عمر بالایی هستند. این آجرها قابلیت بازیافت نیز دارند و همچنین دارای قیمت ارزانی هستند و دسترسی به آن نسبت به موقعیت قرار گیری پروژه آسان می باشد.
ولی این نوع از آجرها وزن زیادی دارند و در پروژه هایی که نیاز به کم کردن وزن کلی ساختمان باشد نمی توان از این نوع آجر استفاده کرد. از معایب دیگر این نوع آجر می توان به آسیب پذیری آن در مقابل عوامل مختلف آسیب رسان اشاره نمود.
استفاده از آجر فشاری در کرسی چینی
می دانیم که در کرسی چینی چند رج آجر را بر روی پی اصلی ساختمان قرار می دهند که دلیل اصلی این کار ایجاد یک اختلاف ارتفاع بین سطح داخلی ساختمان و سطح خارجی ساختمان است، این سطح خارجی می تواند کوچه، خیابان و یا حتی حیاط ساختمان باشد. دیواری که سبب این اختلاف ارتفاع شده است را کرسی نام دارد و به کل این عملیات کرسی چینی گفته می شود.
آجر مورد استفاده در کرسی چینی یا فونداسیون باید ۲۰ سانتی متر ضخامت داشته باشد. این آجرها به صورت یک دیوار کم ارتفاع با عرضی بیشتر از دیوارهایی که قرار است بر روی آن ساخته شوند تعبیه می شوند. ارتفاع این دیوارها متغیر می باشد، وطیفه اصلی این آجرها ایجاد یک ارتفاع مناسب بر روی فونداسیون دیوارهای خارجی و دیوارهای داخلی یک ساختمان است .
آجر ماشینی چیست؟
آجر ماشینی به آجر‌هایی گفته می‌شود که بر روی بزرگ‌ترین سطح آن‌ها هشت یا ده سوراخ وجود دارد و اضلاع آن ۵/۵ در ۱۱ در ۲۲ سانتی‌متر می باشد. طبق استاندارد‌های اداره استاندارد، این آجر باید دارای سوراخ‌هایی با قطر ۱.۵ تا ۲ سانتی‌متر باشد. سوراخ‌ها نباید بیشتر از ۲۵ درصد سطح را شامل شود و فاصله سوراخ‌ها از یکدیگر و از لبه آجر نباید کمتر از ۳۰ درصد طول آجر باشد.
کاربرد آجر ماشینی سوراخ‌دار
سوراخ‌های موجود در این آجر ها به نحوه تولید و ساخت آن ها بستگی دارد، این سوراخ ها برای نفوذ عمودی ملات به درون سیمان ایجاد شده‌اند تا استحکام بیشتری برای سازه به وجود آید. همچنین برای دیوار چینی، دیوارهای حمال از میلگرد درون سوراخ‌ها استفاده می‌شود تا استحکام دیوار بیشتر شود و به اصطلاح دیوار مسلح گردد.
تفاوت آجر فشاری و آجر ماشینی
تفاوت در شکل
آجرهای فشاری یک دست هستند و سطح زبری دارند اما آجرهای ماشینی اکثرا دارای ۸ یا ۱۰ سوراخ هستند و سطح صاف و صیقلی‌تری دارند.
تفاوت در کاربرد آجر
طول عمر و مقاومت بالای آجر فشاری باعث شده که از آن برای زیر کاری و سفت کاری، دیوار باربر، تیغه چینی، طاق ضربی و به طور کلی گری چینی استفاده شود. وجود سوراخ روی آجر ماشینی باعث می‌شود که در هنگام دیوارچینی ملات به طور عمودی نیز در آجر نفوذ کرده و و دیوار استحکام بیشتری خواهد داشت. برای ساخت دیوارهای حمال ضد زلزله از آجر ماسینی استفاده می‌شود زیرا با وجود سوراخ‌ها داخل آجر می توان به راحتی از میلگرد داخل دیوار استفاده کرد .
آجر ماشینی به خاطر حجم متراکم و مقاومت بالایی که دارد معمولا برای ساخت دیوار بارکش استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: آجر نسوز نما در نمای ساختمان
تفاوت در مواد اولیه
جنس آجرهای ماشینی نسبت به آجرهای فشاری بسیار ترد و شکننده است و خاصیت مکندگی آن نسبت به آجر فشاری کمتر است. این آجرها به علت ترد بودن قابل تیشه‌داری نیستند و همچنین به‌دلیل اینکه خاصیت مکندگی زیادی ندارند و نمی‌توانند به خوبی به ملات بچسبند در طاق ضربی استفاده نمی‌شوند.
تفاوت در ملات مصرفی
ملات مورد استفاده براساس نوع کاربرد تعیین می‌شود و معمولا ملات‌های ماسه سیمان، باتارد، مایه آهک، گل و آهک برای دیوارهای ضخیم و باربر به کابرده می‌شوند و ملات گچ و خاک برای تیغه‌های نازک یا سقف‌های ضربی مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت در وزن و اندازه
اجر فشاری معمولا در اندازه‌های 5x10x20 و 5x11x225 تولید می‌شود، ابعاد آجر ماشینی نزدیک ابعاد آجر فشاری است یعنی دارای ابعاد 5/5×10×22 و اضلاع گونیاتر بوده و دارای سطوح صافتری نسبت به آجرهای فشاری هستند. هر گونه تغییر اساسی در ابعاد آجرهای ماشینی باید با تجدید نظر در ابعاد آجر فشاری صورت گیرد.
تفاوت در قیمت
قیمت برای آجر ماشینی به صورت دانه ای عدد شمرده می‌شود اما برای آجر فشاری بر حسب تن محاسبه می‌شود که معمولا هر تن آجر فشاری ۴۵۰ تا ۵۰۰ آجر می باشد.